رای کمیسیون ماده صد
کمیسیون ماده 100 ارگانی است که هیچ وابستگی به شهرداری و قوه قضایی ندارد ولی مکمل شهرداری است، ارگانی است که به شکایات بین مردم و شهرداری به اعمال غیرقانونی رسیدگی میکند.
تذکر: نمایندهی شهرداری باید در جلسات کمیسیون حضور یابد ولی ایشان حق رای نداشته و تنها جهت ارائه توضیحات میتواند در جلسات کمیسیون حضور داشته باشد.
مراحل قبل از دفاع در کمیسیون ماده 100
کمیسیون ماده 100 شهرداری در دو مرحله موضوعات را مورد بررسی قرار میدهد:
مرحله اول
در وهلهی اول صلاحیت داشتن جهت ارجاع و بررسی در کمیسیون ماده صد را مشخص میکنند.
مرحله دوم
در این مرحله نوع تخلف، جهت مشخص شدن رای (تخلف و یا جریمه) بررسی میگردد که مشمول کدام یک از احکام قانونی شود.
در این مرحله واحد مربوطهی شهرداری در مشخص شدن نوع رای دخیل میباشد (واحد شهرسازی منطقه مشخص میکند که برای این تخلف رای جریمه یا تخریب صادر شود). علاوه بر نظر مسئولین شهرسازی، دفاع کردن مالک در خصوص تخلف در نوع رای تاثیر گذار است.
نحوه دفاع در کمیسیون ماده 100 در تبصره 10 این ماده مشخص شده است که میگوید:
1) پس از اینکه رای در کمیسیون ماده 100 صادر شود مالک یا وکیل قانونی آن حق اعتراض تا 10 روز کاری را دارد اگر که اعتراض خود را اعلام نکند رای نهایی صادر میشود و این رای قطعی میشود.
2) اگر که اعتراض خود را اعلام کنیم و همچنان رای قطعی بر اساس رای تجدید نظر صادر شود، میتوانیم از طریق دیوان عدالت اقدام کنیم و اعتراض خود را اعلام کنیم ولی با شرط اینکه دلیل محکم و کافی جهت دفاع در دیوان را داشته باشیم.
انواع تخلف و نوع رای صادره:
1) اگر که ساختمان بدون پروانه ساخته شده باشد و دارای تراکم مازاد باشد؛ رای صادره از کمیسیون، بر اساس تبصره چهار ماده 100 خواهد بود، یعنی اینکه بر اساس ارزش معاملاتی ساختمان جریمه صادر خواهد شد.
– اگر مالک پروانه ساختمانی را اخذ کند و پس از آن، اضافه بر پروانهی ساختمانی بسازد، رای صادر شده توسط کمیسیون دو حالت دارد:
حالت اول
اگر اضافه ساخت متصل بر ساختمان دارای پروانه ساختمانی باشد(اضافه اشکوب)؛ بر اساس تبصره 2 ماده 100، ارزش معاملاتی ساختمانی جریمه صادر خواهد شد.
حالت دوم
زمانی است که اضافه ساخت منفصل از ساختمان دارای پروانه باشد در این صورت بر اساس تبصره 4 ماده 100، به عنوان ساختمان بدون پروانه میباشد که علاوه بر ارزش معاملاتی تراکم نیز شامل جریمهی صادر شده میباشد.
آراء صادره از کمیسیون ماده 100
رای صادره در کمیسیون ماده 100 نسبت به شرایط و نوع تخلف ساختمان موردنظر متفاوت بوده که در حالت کلی به سه صورت رای خواهد شد:
این سه حالت ممکن است یا به صورت جریمه نقدی تعیین گردد و یا تخریب و برگرداندن به حالت اولیه و یا اینکه رای صادره تبدیل به کاربری مجاز باشد.
مهلت اعتراض به رای کمیسیون ماده 100
زمان مجاز برای اعتراض به رای صادره از کمیسیون بدوی ماده 100 برای هر سازنده، مالک و یا پیمانکار ساختمان به مدت 10 روز، میباشد. اگر در این زمان تعریف شده اقدامی جهت دفاع و اعتراض در خصوص رای صادره انجام نشده باشد رای بدوی کمیسیون ماده صد بدون اینکه به تجدید نظر برود قطعی میشود. در این صورت شخص متخلف میتواند اعتراض خود را از دیوان عدالت اداری پیش ببرد. که در این حالت شخص متخلف شانس این را دارد که در دادگاه رای را به نفع خود برگرداند.
تخلفاتی که در کمیسیون ماده صد مورد بررسی قرار میگیرد:
شروع ساخت و ساز بدون اخذ پروانه ساختمانی از شهرداری منطقه موردنظر: در این صورت ماموران شهرداری موظف به متوقف کردن عملیات ساخت و ساز هستند.
- تخلف در تراکم اضافی ساختمانی: در این صورت اگر مساحت زیربنا از مساحت ذکر شده در پروانه ساختمانی بیشتر شده باشد شهرداری بر اساس نوع تخلف میتواند دستور تخریب و یا جریمه صادر کند.
- تخلف ناظرهای ساختمان: مهندسین ناظر وظیفه بررسی و تطبیق جزییات بنا را با پروانه ساختمانی را دارند. در صورت هرگونه مشاهده تخلف و عدم گزارش آن، شهرداری باید کم کاری این ناظر را به نظام مهندسی گزارش دهد.
- تخلف در تامین نکردن تعداد پارکینگها: در صورتی هر واحد مسکونی ساختمان فاقد پارکینگ باشد شهرداری بر طبق کمیسیون ماده 100 رای تخریب، جریمه و یا اصلاح صادر میکند.
- تجاوز به محدوده معبرها: در مورد تجاوز به معابر شهر، مالكين موظف هستند در هنگام نوسازی بر اساس پروانه ساختمان و طرح های مصوب رعايت برهای اصلاحی را بكند، در صورتی كه بر خلاف پروانه و يا بدون پروانه تجاوزی در اين مورد انجام گيرد شهرداری مكلف است از ادامه عمليات جلوگيری و پروانه امر را به كميسيون ارسال كند.
- تغییر کاربری غیر مجاز ساختمان: مالک موظف به ساخت کاربری که در پروانه ساختمان خود ذکر شده است میباشد در صورت هرگونه مغایرت حکم تخریب صادر میگردد.
- رعایت نکردن ایستایی موردنظر: در صورت عدم رعایت اصول فنی و ایستایی در ساختمان شهرداری بر طبق کمیسیون ماده 100 رای مربوطه را صادر میکند.
اجرای آرای کمیسیون ماده 100
اجرای آرای صادره از کمیسیون ماده صد وظیفه مالک و یا مالکین میباشد. در صورت عدم اجرا و پیگیری از جانب آنها، شهرداری مکلف به اجرای رأی میباشد.
در مورد آرایی که مبنی بر تخریب كل ساختمان، به مالک ابلاغ میشود که ظرف مهلت مقرر قوانین و مقررات ساخت و ساز رعایت نماید. در صورت عدم رعایت این امر، شهرداری با کمک کارشناسان اجرایی خود و در صورت لزوم با همکاری مأموران انتظامی اقدام و ساختمان مورد نظر را تخریب میکنند.
در کمیسیون ماده 100 در صورتی که رای صادره مبنی بر حذف یا ایجاد اصلاحات و تغییراتی در قسمتی از ساختمان باشد، مالک موظف است به همراه رای کمیسیون در مهلتی که از سوی شهرداری تعیین شده نسبت به صدور رأی اقدام نماید.
در مورد آراء بر پرداخت جریمه، مالک موظف به پرداخت جریمه در مدت زمانی که از جانب شهرداری مشخص شده باید اقدام به واریز نماید. در حالتی که جریمه به هر دلیلی پرداخت نشده باشد شهرداری مکلف است پرونده را مجددا به کمیسیون ماده صد ارجاع و تقاضای صدور تخریب نماید. و کمیسیون در این مورد نسبت به صدور رأى تخریب اقدام خواهد نمود.
كميسيون میتواند در صورت عدم ضرورت قلع اضافه بنا رای به اخذ جريمه عليه ذینفع بدهد. در مورد صدور رای به اخذ جريمه از سوی كميسيون علل و عواملی موثر میباشند كه به اختصار به آن ها پرداخته خواهد شد.
الف- نوع موقعيت ملک از نظر مكانی
- خيابانهای اصلی
- خيابانهای فرعی
- كوچه بن باز
- كوچه بن بست
ب- نوع استفاده از فضای ايجاد شده
ج- نوع ساختمان از نظر مصالحی
د- نوع حوزه استفاده از اراضی
- مسكونی باشد: كه در اين صورت كميسيون میتواند با در نظر گرفتن شرايط ما را ذكر و عدم ضرورت قطع، رای به اخذ جريمهای كه نبايد از حداقل یک دوم كمتر و از سه برابر ارزش معاملاتی ساختمان برای هر متر مربع بنای اضافی بيشتر باشد.
- تجاری، صنعتی و اداری باشد: در اين صورت نيز كميسيون میتواند با در نظر گرفتن شرايط و عدم ضرورت قلع رای به اخذ جريمهای كه نبايد از حداقل دو برابر كمتر و از چهار برابر ارزش معاملاتی ساختمان برای هر متر مربع اضافی ايجاد شده بيشتر باشد.